بیمه مهندسی
بیمه مهندسی با دامنه وسيع خود خطرات متعدد و متنوعي را تحت پوشش قرار می‌دهد. این بیمه عمليات ساختماني يا نصب تجهيزات و ماشين‌آلات را پوشش مي‌دهد
بیمه مهندسی با دامنه وسيع خود خطرات متعدد و متنوعي را تحت پوشش قرار می‌دهد. بيمه‌هاي مهندسي علاوه بر اينكه موارد بيمه شده را در دوره عمليات ساختماني يا نصب تجهيزات و ماشين‌آلات پوشش مي‌دهد، حتي انجام عمليات در زمان آزمايش و يا دوره تضمين (نگهداري) كه مطابق پيمان بعهده پيمانكار مي‌باشد را نيز شامل مي‌شود.
در مقایسه با سایر بیمه‌ها از جمله بیمه آتش‌سوزی، بیمه مهندسی را می‌توان یکی از بیمه‌های جدید در بازار جهانی نامید. این بیمه با توجه به کاربردهای گوناگون آن از تنوع زیادی برخوردار است.
پروژهای زیر بنایی، عمرانی، سازه‌های صنعتی و ساختمانی در تمام مراحل ساخت، از شروع پروژه و تمام مدت نصب تجهیزات و ماشین آلات و همچنین در دوره آزمایش و راه اندازی تا تحویل موقت، در معرض خطرات گوناگون و آسیب‌های ناشی از وقوع حادثه و از بین رفتن سرمایه بوده و این احتمال نیز وجود دارد که پیمانکار و عوامل بیمه‌گذار در نتیجه سهل انگاری یا خطاهای انسانی باعث زیان‌هایی نیز به اشخاص ثالث گردند که قانوناً مسئول شناخته شوند. بیمه‌های مهندسی جزو بیمه‌های اموال بوده و همانطور که از نامش پیداست، برای تحت پوشش بیمه قرار دادن فعالیت مهندسین در رشته‌های گوناگون می‌باشد.
تاریخچه بیمه مهندسی
در اواسط قرن نوزدهم میلادی و بعد از انقلاب صنعتی با افزایش استفاده از دیگ‌های بخار در بخش صنعت انگلستان و بروز انفجار دیگ‌های بخار و بروز صدمات و خسارات شدید جانی و مالی اشخاص، موجب شد استفاده کنندگان از این دستگاهها در سال 1854 میلادی در شهر منچستر انگلیس گرد هم آمده و ”سازمان استفاده کنندگان از دیگ‌های بخار“ را تأسیس کنند. این سازمان از طریق استفاده از کارشناسان متخصص به طور منظم از دیگ‌های بخار بازدید می‌کرد و نظرات مشورتی به استفاده کنندگان ارائه میداد.
در سال 1858 اعضاء اقدام به تأسیس ”شرکت بیمه دیگ بخار“ نمودند که نخستین شرکت بیمه در زمینه بیمه‌های مهندسی بود و پس از آن متعاقباً شرکت‌های بیمه دیگری تأسیس گردید. در آلمان نیز در اوایل قرن 20 با صدور اولین بیمه‌نامه ماشین آلات پیمانکاران عملاً صدور بیمه مهندسی آغاز شد. در ایران از اوایل دهه 40 به کمک یکی از شرکت‌های بیمه آلمانی بنام ”مونیخ ری“ بیمه مهندسی شروع به فعالیت کرد و در حال حاضر نیز بیمه‌نامه‌های ایران نسخه ترجمه شده بیمه‌نامه این شرکت می‌باشد.
انواع بیمه مهندسی
- بيمه ماشين‌آلات پيمانكاري
- بیمه شکست ماشین‌آلات
- بيمه تمام خطر نصب
- بيمه تمام خطر پيمانكاران
بيمه ماشين‌آلات پيمانكاري
براي هر پیمانکار، زمان و هزينه‌هاي مربوط از عوامل تعيين كننده و سرنوشت‌ساز در موفقيت يا شكست پروژه ساختماني به حساب مي‌آيند. دستورالعمل‌هاي كارخانه‌هاي توليدكننده و كتابچه‌هاي مخصوص ماشين‌آلات از مواردي است كه پیمانکار را در انتخاب تجهيزات مورد نظر و محاسبه هزينه‌هاي آنها ياری مي‌دهد.
بیمه ماشین آلات پیمانکاری بیشتر برای پروژه های بلند مدت یا پروژه هایی که در محل ساختمان آنها چندین پیمانکار، ماشین‌آلات خود را به کار انداخته‌اند مناسب است. بیمه‌نامه ماشین آلات پیمانکاری پوشش‌های یکسان همه ماشین‌آلات موجود در کارگاه را بدون در نظر گرفتن مالک آنها در بر می‌گیرد و هر یک از آنها به نسبت سهم حق بیمه خود را پرداخت خواهند کرد.
ویژگیهای بیمه ماشین آلات پیمانکاری
- محل خاص (محل احداث ساختمان)
- مدت از قبل تعيين شده بيمه (زمان تكميل ساختمان)
- بیمه ماشین‌آلات ساختمانی یک پوشش تمام خطر است
ویژگیهای بیمه ماشین آلات پیمانکاری
- محل خاص (محل احداث ساختمان)
- مدت از قبل تعيين شده بيمه (زمان تكميل ساختمان)
- بیمه ماشین‌آلات ساختمانی یک پوشش تمام خطر است
بیمه مهندسی با دامنه وسيع خود خطرات متعدد و متنوعي را تحت پوشش قرار می‌دهد. بيمه‌هاي مهندسي علاوه بر اينكه موارد بيمه شده را در دوره عمليات ساختماني يا نصب تجهيزات و ماشين‌آلات پوشش مي‌دهد، حتي انجام عمليات در زمان آزمايش و يا دوره تضمين (نگهداري) كه مطابق پيمان بعهده پيمانكار مي‌باشد را نيز شامل مي‌شود
بيمه شکست ماشین آلات
هدف بيمه شکست ماشین الات حمايت از بيمه‌گذار در برابر خسارات مالي ناشي از وقوع حادثه ناگهاني و غيرقابل پيش بيني مي‌باشد. در صورت عدم وجود بيمه‌نامه شکست ماشین الات، صاحبان ماشين‌آلات مي‌بايد همواره مبالغي را به صورت نقد و به عنوان ذخيره براي جبران خسارات احتمالي نگهداري نمايند، اين عمل نه تنها بخشي از سرمايه آنها را به صورت راكد و غيرقابل استفاده در امر سرمايه گذاري در مي‌آورد، بلكه چنانچه خسارتي به وقوع بپيوندد كه هزينه هاي لازم به منظور جبران آن بيش از ذخاير خسارتي نگهداري شده باشد، مي‌بايست بخشي از درآمدهاي جاري موسسه را نيز به اين امر اختصاص داد و در چنين حالتي موسسه با مشكلات مالي مواجه خواهد شد (به خصوص در سال هاي اوليه فعاليت موسسه كه ميزان ذخاير بسيار ناچيز است ) بنابراین بیمه نامه شکست ماشین‌آلات بهترین راه حل جبران خسارات احتمالی بدون ذخیره کردن بخشی از سرمایه بیمه گذار می‌باشد.
بيمه ماشين‌آلات براي تمامی موسساتي كه اين قبيل ماشين‌آلات را مورد استفاده قرار مي‌دهند، حائز اهميت مي‌باشد. یعنی بيمه‌نامه شکست ماشین آلات نه تنها براي موسسات بزرگ صنعتي كه متشكل از واحدهاي بزرگ يا ماشين‌آلات تمام اتوماتيك مي‌باشند، بلكه مهمتر از آن براي كليه موسسات صنعتي متوسط و كوچك نيز كه بروز نقصي در ماشين‌آلات توليدي آنها ممكن است عواقب سوء مالي و اقتصادي بسيار شديدي را براي موسسه به بار آورد، داراي اهميت مي‌باشد. همچنین آن دسته از موسسات مالي كه اعتبار لازم جهت خرید ماشین‌آلات و دستگاه ها را تأمین می نمایند نیز علاقمندند که این قبیل ماشین‌آلات و دستگاهها از تأمین جامع و کامل برخوردار باشند.
بیمه تمام خطر نصب
هدف اصلی بیمه تمام خطر نصب، ارائه تأمین جامع و کافی در مقابل تمام خطرات مربوط به نصب ماشین‌آلات و تجهیزات و همچنین نصب هرگونه سازه با اسکلت فلزی می‌باشد. موضوع بيمه‌نامه تمام خطر نصب، پروژه‌هاي در حال اجراء مي‌باشد. بیمه نامه تمام خطر نصب پروژه‌هایی را در بر می‌گیرد که با قطعات و تجهيزات و ماشين‌آلاتي شكل مي‌گيرد كه در كارخانه‌ها و واحدهاي توليدي ديگر ساخته شده و در محل اجراي طرح نصب مي‌گردد. مدت این بيمه بسته به نوع پروژه متفاوت بوده و ممكن است چند ماه يا چندين سال بطول انجامد و ضمناً در اين بيمه، سرمايه درگير با ريسك تابعي از مدت بيمه مي‌باشد.
خطرات تحت پوشش
از جمله خطرات تحت پوشش مي‌توان به این موارد اشاره کرد:
1.- خطرات طبیعی مثل سیل، زلزله، طوفان، نزولات جوی
2.- آتش سوزی، انفجار، برخورد جسم خارجی، ریزش و رانش زمین
3.- دزدی، خسارت ناشی از بکار بردن مصالح معیوب و اجرای ناصحیح کار به بخشهای اجراء شده دیگر که بطور صحیح اتمام گردیده و غیره
بیمه تمام خطر پیمانکاران
بيمه تمام خطر پيمانكاران اصولاً براي يك پروژه احداث كه اجراي آن بموجب قراردادي بين كارفرما و پيمانكار منعقد شده است صادر مي‌شود و آن را از زمان شروع كار تا پايان تحت پوشش قرار مي‌دهد. بیمه‌نامه تمام خطر پیمانکاران را می‌توان برای کلیه پروژه های راه‌سازی و ساختمانی بررسی و صادر نمود. لذا موضوعات مورد بیمه تمام خطر پیمانکاران بسیار متنوع می‌باشد که به عنوان نمونه می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- انواع ساختمان با کاربریهای مختلف مثل مسکونی، اداری، تجاری، پزشکی، آموزشی و ورزشی
- ساختمان کارخانجات و سیلوها که ممکن است بخش عمده‌ای از عملیات مربوط به نصب تجهیزات و ماشین آلات نیز باشد.
- ساختمان راه، خطوط و ایستگاههای راه آهن و باند و ترمینال فرودگاه‌ها
- انواع موج شکن‌ها و آب‌شکن در داخل دریا
- پلها، سدها، تونلها، سیستم های آبیاری و زهکشی و خطوط انتقال آب (با لوله های سیمانی) کانالها، بندرگاه‌ها
